Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych – utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (np. fotografie, rysunki, teksty czy utwory muzyczne). Zatem nie tylko artyści czy profesjonaliści są twórcami lecz również każdy z nas np. wykonując zdjęcia czy rysunki albo pisząc teksty. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej bardzo często utwory powstają jako przejawy kreatywnych działań przedsiębiorców i dążenia do wprowadzania innowacyjności (np. teksty reklam, grafiki na stronach internetowych itd.).
Co do zasady autorskie prawa osobiste i autorskie prawa majątkowe do tych utworów przysługują ich twórcy, chyba że zostały one przeniesione w drodze odrębnej umowy na rzecz osoby trzeciej. Z kolei osoba, która korzysta z utworu bez tytułu prawnego (np. umowy licencyjnej czy zgody twórcy) dopuszcza się naruszenia autorskich praw majątkowych.
Co w przypadku naruszeń praw?
Uprawniony, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa:
1) zaniechania naruszania;
2) usunięcia skutków naruszenia;
3) naprawienia wyrządzonej szkody:
- a) na zasadach ogólnych albo
- b) poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu;
4) wydania uzyskanych korzyści.
Sąd, rozstrzygając o naruszeniu prawa, może orzec na wniosek uprawnionego o bezprawnie wytworzonych przedmiotach oraz środkach i materiałach użytych do ich wytworzenia, w szczególności może orzec o ich wycofaniu z obrotu, przyznaniu uprawnionemu na poczet należnego odszkodowania lub zniszczeniu. Orzekając, Sąd uwzględnia wagę naruszenia oraz interesy osób trzecich. Domniemywa się, że środki i materiały, o których mowa w ust. 4, są własnością osoby, która naruszyła autorskie prawa majątkowe.
Konkludując, w przypadku naruszenia naszych autorskich praw majątkowych przez osobę trzecią (np. konkurencyjna firma) nie jesteśmy pozbawieni ochrony prawnej, a w niektórych przypadkach niezależnie od ochrony przewidzianej w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w grę może także wchodzić ochrona z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.