Co roku jesteśmy zobowiązani do rozliczenia podatku, a na myśl o tym wiele osób odczuwa stres. Dzieje się tak dlatego, że przepisy często są dla nas nie zbyt jasne i trudno nam nadążyć za wszystkimi zmianami prawa. Kiedy już złożymy swoje zeznanie podatkowe, fiskus ma obowiązek jego weryfikacji i wyłapania ewentualnych błędów.
Czym są czynności sprawdzające?
Zakres i cel czynności sprawdzających są uregulowanie w V dziale Ordynacji podatkowej. Urząd Skarbowy może sprawdzić nie tylko terminowość złożenia deklaracji, ale również to, czy terminowo regulujemy swoje zobowiązania podatkowe. Organ podatkowy w ramach czynności sprawdzających rozpatruje poprawność złożenia deklaracji, weryfikuje zgodność dokumentów ze złożoną deklaracją, analizuje poniesione koszty i wydatki, sprawdza dokumenty podatników, którzy dokonują rejestracji podatkowej. Jeśli przysługuje nam zwrot podatku VAT, weryfikowane są dokumenty, będące podstawą tegoż zwrotu. Czynności sprawdzające stanowią odrębną procedurę od postępowania podatkowego oraz od kontroli podatkowej.
W rozliczeniu podatkowym stwierdzono błędy – co teraz?
Nierzadko zdarza się, że podczas czynności sprawdzających wykrywane są pomyłki lub błędy rachunkowe. Jeśli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty zwrotu podatku, kwoty nadwyżki podatku do przeniesienia lub kwoty nadpłaty nie przekracza pięć tysięcy złotych, organ podatkowy dokonuje poprawek i uzupełnień, korygując w ten sposób deklarację. Ale może też podać w wątpliwość informacje zawarte w rozliczeniu podatkowym i wtedy zwróci się do osoby składającej deklarację, aby ta ją skorygowała i złożyła niezbędne wyjaśnienia.
Jeśli korekta deklaracji następuje z urzędu, organ podatkowy jest zobowiązany do doręczenia podatnikowi uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji oraz informację o wprowadzonych zmianach. Podatnik ma prawo wnieść sprzeciw wobec dokonanych zmian – ma na to czternaście dni.
Czynności sprawdzające a nadużycia
Prowadzenie postępowania dowodowego innymi środkami niż przewidziane w Ordynacji podatkowej jest niedopuszczalne. Jednak do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich zgłaszane są przypadki nadużyć, które sprowadzały się do kontroli podatników w nieograniczonym zakresie. Podatnicy zarzucają Urzędowi Skarbowemu nieuprawnione gromadzenie materiału dowodowego, żądania mające na celu pozyskanie dokumentów niezwiązanych z przedmiotem czynności sprawdzających. Organy domagały się również dokumentów od kontrahentów podatników, co wydłużało procedurę zwrotu podatku VAT. Obywatele zarzucają, że ramach czynności sprawdzających organy podatkowe nieformalnie gromadzą dokumenty, wyjaśnienia i informacje, które wykorzystywane są przeciwko podatnikom. Przeprowadzane są więc czynności zastrzeżone dla postępowania podatkowego i kontroli podatkowej. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich wystosowało w tej sprawie pismo do Ministerstwa Finansów, prosząc o wyjaśnienia.