Czym są? Jak działają? Jakie obowiązują terminy?
Pracownicze Plany Kapitałowe to prywatny i dobrowolny system długoterminowego oszczędzania. Oszczędności gromadzone są wspólnie przez pracowników, pracodawców oraz państwo.
Jest dodatkowy system oszczędzania na emeryturę (poza ZUSem).
Pracodawca wybierze instytucję finansową, która utworzy prywatne rachunki PPK dla pracowników. Rachunki będą zasilane wpłatami pracownika i pracodawcy oraz wpłatą powitalną i dopłatami rocznymi od państwa. Wpłaty pracownika oraz pracodawcy będą naliczane procentowo od wynagrodzenia pracownika. Państwo z kolei będzie przekazywać ustalone w ustawie o PPK kwoty (po spełnieniu odpowiednich warunków) – niezależne od dochodów pracownika. Gromadzone na rachunkach PPK środki będą lokowane w fundusze, które poziom ryzyka dostosowywać będą do wieku uczestnika PPK – tzw. fundusze zdefiniowanej daty.
Jaka jest wysokość składek na PPK?
Wpłaty do PPK pochodzą z trzech źródeł:
- wpłaty od pracownikówi innych osób podlegających ZUS, potrącane z płacy netto:
- obowiązkowo 2% płacy brutto (należy pamiętać, że 2% płacy brutto to około 2,7% płacy netto)
- dobrowolnie dodatkowo od 0 do 2% płacy brutto (tę stawkę osoba może zmienić w każdym miesiącu)
- wpłaty firmy:
- obowiązkowo 1,5% płacy brutto
- dobrowolnie dodatkowo od 0 do 2,5% płacy brutto. Stawka jest jednakowa dla wszystkich osób z danej firmy
- dopłaty finansowane przez państwo, pochodzące ze składek przedsiębiorców na fundusz FP:
- wpłata powitalna 250 zł jednorazowo
- dopłata roczna po 240 zł
- dopłaty te są przekazywane z funduszu FP do funduszu inwestycyjnego, bez pośrednictwa firmy
Opodatkowanie wpłat
- wpłaty osoby pobierane są z płacy netto, czyli po potrąceniu podatku od wpłat osoby
- wpłaty firmy są również dochodem osoby i przy wypłacie należy potrącić podatek od wpłat firmy
- jedynie dopłaty 250 lub 240 zł rocznie są zwolnione z opodatkowania
Zwolnione z obowiązku PPK są jedynie
- jednostki, które nie zatrudniają pracowników, zleceniobiorców itp. podlegających składkom ZUS
- firmy prowadzące PPE (Pracowniczy Program Emerytalny) włączający przynajmniej 25% pracowników, ze składkami co najmniej 3,5%
- oraz mikroprzedsiębiorcy, u których wszyscy pracownicy złożyli rezygnację z PPK
Terminy przystąpienia zależą od wielkości firmy
Jednostki, które zgłaszają do ZUS co najmniej 250 osób, wg stanu na 31.12.2018:
- do 25.10.2019: zawarcie umowy z funduszem inwestycyjnym lub inną instytucją obsługującą PPK
- do 12.11.2019: zgłoszenie do PPK wszystkich osób podlegających ZUS, poza tymi, które złożyły rezygnację
- naliczanie składek dotyczy wypłat od następnego dnia po zgłoszeniu osoby, licząc według daty wypłaty.
Jednostki, które zgłaszają do ZUS co najmniej 50 osób, wg stanu na 30.06.2019:
- do 24.04.2020: zawarcie umowy z funduszem inwestycyjnym lub inną instytucją obsługującą PPK [w ramach „tarczy antykryzysowej” termin przesunięty do 27.10.2020 ]
- do 11.05.2020: zgłoszenie do PPK wszystkich osób podlegających ZUS, poza tymi, które złożyły rezygnację [w ramach „tarczy antykryzysowej” termin przesunięty do 10.11.2020 ]
- naliczanie składek dotyczy wypłat od następnego dnia po zgłoszeniu osoby, licząc według daty wypłaty.
Jednostki, które zgłaszają do ZUS co najmniej 20 osób, wg stanu na 31.12.2019:
- do 27.10.2020: zawarcie umowy z funduszem inwestycyjnym lub inną instytucją obsługującą PPK
- do 10.11.2020: zgłoszenie do PPK wszystkich osób podlegających ZUS, poza tymi, które złożyły rezygnację
- naliczanie składek dotyczy wypłat od następnego dnia po zgłoszeniu osoby, licząc według daty wypłaty.
Jednostki, które zgłaszają do ZUS 19 osób lub mniej, wg stanu na 31.12.2019
- do 23.04.2021: zawarcie umowy z funduszem inwestycyjnym lub inną instytucją obsługującą PPK
- do 10.05.2021: zgłoszenie do PPK wszystkich osób podlegających ZUS, poza tymi, które złożyły rezygnację
- naliczanie składek dotyczy wypłat od następnego dnia po zgłoszeniu osoby, licząc według daty wypłaty.
Jednostki budżetowe:
- do 26.03.2021: zawarcie umowy z funduszem inwestycyjnym lub inną instytucją obsługującą PPK
- do 10.04.2021: zgłoszenie do PPK wszystkich osób podlegających ZUS, poza tymi, które złożyły rezygnację
- naliczanie składek dotyczy wypłat od następnego dnia po zgłoszeniu osoby, licząc według daty wypłaty.
Termin zgłoszenia nowych pracowników: 3 miesiące od zatrudnienia, do 10-go kolejnego miesiąca.
Terminów tych nie da się uniknąć, gdyż ZUS dysponuje informacjami o liczbie osób zgłoszonych przez poszczególnych płatników i będzie przekazywał odpowiednie zestawienie do instytucji nadzorującej system PPK.
Rezygnacja z PPK
Każda osoba może zrezygnować z uczestniczenia w PPK w dowolnym momencie, przed przystąpieniem firmy do programu albo później.
- Celem rezygnacji należy złożyć pracodawcy formularz potwierdzający w pełni świadomą decyzję.
- Wzór formularza jest ustalony urzędowo
- Rezygnacja jest ważna przez 4 lata. Po tym czasie:
- pracodawca przypomni o możliwości ponownego złożenia rezygnacji.
- Jeśli osoba nie złoży kolejnego formularza, to staje się członkiem PPK i płaci składki od kwietnia kolejnego roku. Automat ten nie dotyczy osób powyżej 55 lat.
- W każdym czasie osoba może też przystąpić do PPK, informując o tym pracodawcę.
- Nie wolno nakłaniać do rezygnacji z PPK. Dla osób nakłaniających do tego w imieniu firmy przewidziano wysokie kary.