Biuro Informacji Gospodarczej (BIG) – to instytucja przechowująca dane o nierzetelnych dłużnikach. Niespłacona pożyczka, zaległy rachunek za media lub nieuregulowana faktura – to tylko kilka sytuacji, w których prawdopodobnie została podjęta współpraca z nieuczciwym kontrahentem. Jest odzyskać długi i przeprowadzić skuteczne wezwanie do zapłaty? Odpowiedzią jest windykacja należności i skuteczne wszczęcie działań windykacyjnych. Co warto wiedzieć na temat windykacji długów, kancelarii i firm windykacyjnych? Sprawdź najważniejsze informacje!
Windykacja – co to jest?
Windykacja – to proces polegający na dochodzeniu własności z użyciem środków dozwolonych przepisami prawa.
Współcześnie windykacja związana jest z dochodzeniem długów, a jej prowadzeniem zajmują się windykatorzy. To specjaliści pracujący w firmach windykacyjnych lub w kancelariach prawnych świadczących usługi windykacyjne.
Więcej szczegółów w ofercie: Windykacja Katowice
Proces windykacji służy zatem odzyskaniu długu od dłużnika i przekazaniu go wierzycielowi – podmiotowi, któremu dłużnik winny jest pieniądze.
Samo słowo „windykacja” pochodzi od łacińskiego „vindicatio„, które dosłownie oznacza dochodzenie roszczeń lub obronę konieczną. Obowiązujące w starożytnym Rzymie roszczenie windykacyjne, czyli rei vindicatio umożliwiało ochronę uprawnień właściciela rzeczy.
W dzisiejszych czasach bardzo przydatne jest Biuro Informacji Gospodarczej, gdzie można sprawdzić kontrahenta czy już nie posiada długów. Potencjał udostępniany przez Biuro Informacji Gospodarczej wykorzystywany jest także przez kancelarie prawne świadczące usługi windykacji.
Na czym polega windykacja?
Windykacja jest zbiorem czynności, których celem jest nakłonienie dłużnika do uregulowania zobowiązania, czyli oddania długu.
Windykator może wykorzystać do tego celu różne środki, dlatego dzielona jest ona na dwie główne kategorie:
- Windykacja miękka,
- Windykacja twarda.
Windykacja miękka
Określana jest poprzez windykację polubowną. Jej zadaniem jest poinformowanie dłużnika o jego zadłużeniu oraz nakłonienie go do spłaty zobowiązania. Wezwanie do zapłaty przez windykację polubowną może być prowadzone listownie, telefonicznie, przez internet albo osobiście jako windykacja terenowa. W sytuacji, gdy polubowne wysłanie nakazu zapłaty okazuje się nieskuteczne – koniecznością staje się postępowanie sądowe.
Windykacja twarda
Określana jest poprzez windykację sądową. Prowadzona jest wtedy, gdy windykacja polubowna nie dała efektu, czyli dłużnik nie uregulował zobowiązania. Polega na skierowaniu sprawy do sądu, wykonuje się postępowanie sądowe, aby uzyskać sądowy wyrok albo nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności. Umożliwia przeprowadzenie egzekucji komorniczej.
Jakie prawa ma windykator?
W celu odzyskania długu windykator musi poruszać się w ramach wyznaczonych przepisami prawa.
Windykator ma prawo do:
- Kontaktowania się z dłużnikiem, na przykład listownie, telefonicznie, e-mailowo,
- Wysyłania na koszt dłużnika płatnych powiadomień o długu oraz ponagleń do jego spłaty,
- Odwiedzania dłużnika w miejscu jego zamieszkania,
- Prowadzenia z dłużnikiem negocjacji związanych z warunkami spłaty długu,
- Informowania dłużnika o konsekwencjach braku spłaty, w tym o skierowaniu sprawy na drogę sądową.
Warto jednocześnie podkreślić, że windykator nie jest funkcjonariuszem publicznym i nie ma on takich samych uprawnień, jakie przysługują komornikowi.
Windykator nie może:
- Wejść na teren należący do dłużnika, gdy ten nie wyrazi na to zgody,
- Nachodzić dłużnika w miejscu jego pracy,
- Nękać dłużnika, na przykład częstymi telefonami, e-mailami, osobistymi wizytami,
- Zastraszać dłużnika i członków jego rodziny przez wywoływanie w nim poczucia zagrożenia,
- Grozić zajęciem mienia,
- Zajmować majątku należącego do osoby zadłużonej,
- Zmuszać dłużnika do wyjawienia informacji o majątku,
- Ujawniać informacji o zobowiązaniach dłużnika osobom postronnym, na przykład sąsiadom, współpracownikom, członkom rodziny.
Jeżeli windykator przekracza swoje uprawnienia nakazu zapłaty, dłużnik ma prawo do obrony i może również żądać stosownego odszkodowania.
Skargę na działania windykacyjne windykatora można zgłosić w poniższych instytucjach:
- Powiatowy lub miejski Rzecznik Praw Konsumentów,
- Rzecznik Finansowy,
- Komisja Nadzoru Finansowego (KNF),
- Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKIK).
Jak działają firmy windykacyjne?
Firmy windykacyjne świadczą usługi na zlecenie wierzycieli lub odkupują od nich długi, by dochodzić wierzytelności od dłużników.
Działania windykacyjne rozpoczynają się od działań polubownych, czyli od kontaktu z dłużnikiem, najczęściej listownego oraz telefonicznego. Windykator przekazuje informacje o długu, w tym o jego wysokości i terminie spłaty. Może on także odwiedzić dłużnika w miejscu jego zamieszkania celem windykacji polubownej (wezwania do zapłaty bez postępowania sądowego).
Dla dłużnika jest to ostatni moment, by polubownie doszło do spłaty zadłużenia, bez postępowania sądowego. Firma windykacyjna, na życzenie dłużnika, może wtedy rozłożyć dług do spłaty na raty.
Jeżeli dłużnik będzie unikał kontaktu lub nie wyrazi chęci do spłaty zobowiązania, firma windykacyjna rozpoczyna drugi etap, czyli windykację sądową. Do sądu składany jest pozew przeciwko dłużnikowi. Po wygraniu sprawy sądowej firma windykacyjna może odzyskać dług przez egzekucję komorniczą i przejęcie majątku dłużnika koniecznego do uregulowania należności.
Kiedy przedawnia się dług w firmie windykacyjnej?
Przedawnienie długu powoduje, że dłużnik nie musi już regulować swojego zobowiązania.
Wybrane terminy przedawnienia długów:
- 1 rok – mandaty za jazdę bez biletu,
- 2 lata – debet na koncie bankowym, długi związane z umową rachunku bankowego,
- 3 lata – umowy kredytowe i pożyczkowe (poza hipotecznymi), karty kredytowe, usługi telekomunikacyjne, umowy ubezpieczeniowe, zadłużenia czynszowe,
- 5 lat – zobowiązania podatkowe, wobec ZUS,
- 6 lat – roszczenia potwierdzone wyrokiem sądu.
Termin liczony jest od terminu wymagalności zobowiązania, czyli zapłaty. W przypadku spłaty pożyczki lub kredytu w ratach liczony jest od daty płatności każdej raty.
Dłużnik powinien zatem zwrócić szczególną uwagę na termin powstania długu. Gdy jest on przedawniony, należy podnieść zarzut przedawnienia. W przeciwnym przypadku dług będzie uznany i trzeba będzie go oddać.
Aby doszło do przedawnienia długu, musi nie tylko minąć wskazany czas, lecz także nie może dojść do przerwania biegu przedawnienia.
Do przerwania biegu przedawnienia mogą doprowadzić:
- Dochodzenie praw przez wierzyciela przed sądem – na przykład złożenie pozwu o zapłatę,
- Uznanie długu przez dłużnika – przykładowo pisemna prośba o rozłożenie długu na raty,
- Rozpoczęcie mediacji w sprawie spłaty długu.
Windykacja terenowa – czy jest legalna?
Tak, windykacja terenowa jest legalną czynnością, jaką mogą prowadzić windykatorzy.
Należy przy tym podkreślić, że dłużnik nie musi wpuszczać windykatora na swoją posesję, do mieszkania. Wobec tego windykator nie ma prawa przebywania na terenie należącym do dłużnika bez jego zgody.
Czy windykacja terenowa pracuje w sobotę?
Tak, niektóre firmy windykacyjne prowadzą windykację terenową również w soboty.
Czy windykator może przyjść w niedzielę?
Tak, zdarza się, że windykatorzy odwiedzają dłużników w niedzielę, jednak jest to rzadko spotykana praktyka. Większość wizyt terenowych odbywa się od poniedziałku do piątku.
Jak odzyskać dług od osoby prywatnej?
Odzyskanie długu od osoby prywatnej, która nie chce go uregulować, może być trudne, jednak nie jest niemożliwe.
Najlepiej, aby pożyczeniu pieniędzy towarzyszyła umowa pożyczkowa z danymi i podpisami stron oraz przedmiotem pożyczki, czyli kwotą i terminem jej spłaty. Dzięki niej wierzyciel może łatwiej odzyskać swoje zadłużenie, ponieważ dysponuje on dokumentem, który wskazuje, że doszło do pożyczenia pieniędzy.
Odzyskanie długu od osoby prywatnej może nastąpić na kilka sposobów:
- Przez próby samodzielnego nakłonienia dłużnika do oddania pieniędzy,
- Przez pozew cywilny złożony w sądzie przeciwko dłużnikowi,
- Przez przekazanie sprawy firmie windykacyjnej lub kancelarii prawnej prowadzącej usługi windykacyjne.
Najwygodniejszym sposobem odzyskania długu od osoby prywatnej jest skorzystanie z pomocy firmy windykacyjnej, która posiada duże doświadczenie w dochodzeniu należności. Dług może być także odsprzedany firmie zajmującej się windykacją.
Zdarza się jednak, że umowa pożyczki nie została zapisana, a jedynie zawarta ustnie. Brak umowy pisemnej także pozwala na ubieganie się o zwrot długu, jednak konieczne jest przedstawienie odpowiednich dowodów, na przykład przelewu na konto dłużnika z tytułem „pożyczka”, zeznania świadków, korespondencja mailowa, smsowa itp.
Czy windykator może nachodzić mnie w domu?
Windykator może odwiedzać dłużnika w domu, czyli prowadzić windykację terenową. Warto jednak podkreślić, że nie może on wejść bez zgody dłużnika do jego mieszkania lub na ogrodzony teren.
Jako nachodzenie traktuje się także bardzo częste wizyty windykatora i wizyty w niestandardowych godzinach, na przykład późnym wieczorem, w nocy.
Czy windykator może przyjść do pracy?
Windykator nie może przyjść do miejsca pracy dłużnika. Wówczas narusza on prawo do jego prywatności oraz może złamać zakaz informowania o długu osób postronnych. Ponadto wejście windykatora na teren firmy może być potraktowane jako wtargnięcie.
Gdy windykator przyjdzie do miejsca pracy dłużnika, można poprosić go o opuszczenie firmy. Jeżeli nie będzie on chciał jej opuścić, wtedy można zadzwonić po policję.
Czy windykator może dzwonić do rodziny?
Windykator nie ma prawa do informowania osób postronnych o zadłużeniu dłużnika. Zatem nie może on dzwonić do jego rodziny, znajomych, sąsiadów ani odwiedzać ich osobiście.
Poprzez wyjawienie informacji o długu windykator łamie kilka przepisów prawa, w tym dopuszcza się przestępstwa zniesławienia, uporczywego nękania, złamania przepisów. Dłużnik może ubiegać się wtedy o odszkodowanie za naruszenie dóbr osobistych.
Czy windykacja może dzwonić do pracy?
Windykator nie może dzwonić do miejsca pracy dłużnika, ponieważ nie ma on prawa do informowania pracodawcy o zadłużeniu jego pracownika. Dotyczy to także współpracowników osoby zadłużonej.
Windykator może natomiast dzwonić do dłużnika przebywającego w pracy, jednak dłużnik nie ma wtedy obowiązku odbierania telefonów.
Czy firma windykacyjna może zająć wynagrodzenie i konto bankowe?
Firma windykacyjna nie ma prawa do zajmowania wynagrodzenia czy środków zgromadzonych na koncie bankowym dłużnika. Wynika to z faktu, że windykator nie ma takich samych uprawnień jak komornik sądowy.
Windykator nie może również nakazywać wydania informacji o posiadanym majątku oraz samego majątku, na przykład pieniędzy w formie gotówki. Pracownik firmy windykacyjnej popełnia wtedy przestępstwo oszustwa. Wówczas dłużnik może złożyć skargę na windykatora.
Prawo do zajęcia wynagrodzenia i środków zgromadzanych na rachunku bankowym ma jedynie komornik. Może on wszcząć egzekucję komorniczą i zająć majątek dłużnika tylko wtedy, gdy otrzyma od wierzyciela wyrok sądowy lub nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności.